Šta sve koriste kao doping olimpijski sportisti? PRIMAJU ČAK I SVOJU KRV OBOGAĆENU KISEONIKOM!

Pročitajte koje prirodne načine koriste olimpijski asovi Rusije i još nekih zemalja. Pored napitaka od adaptogenih biljaka (ženšen, kinesko grožđe…), ruski sportisti primali su svoju krv prethodno obogaćenu kiseonikom

Nakaon najnovijeg doping skandala s olimpijskom ekipom Rusije, koja, po pravilu, uvijek osvaja najviše medalja, svima je jasno da je glavni zdravstveni problem današnjeg sporta – korišćenje dopinga. Bez obzira na napore sportskih činovnika i svjetskih sportskih društava da očuvaju „poštenje u sportu“ – on ipak postaje ne samo arena za nadmetanje nego i posao s ogromnim zaradama.

Doping u vitaminskim preparatima 

Četvrtog novembra 2015. francusko tužilaštvo zvanično je uputilo tužbu predsjedniku Međunarodne atletske federacije Laminu Dijaku zbog uzimanja mita od 450.000 eura od ruske maratonke Ljilje Šobuhine, za koju je Federacija otkrila da je koristila doping na Olimpijskim igrama u Londonu 2014.

Nezavisna antidopring komisija (WADA) optužila je Rusiju za kršenje brojnih antidoping pravila. Naime, ruski sportisti koristili su vitaminski preparat meldonijum (Mildronat) tokom Zimskih olimpijskih igara u sočiju 2014. Tad on nije bio na spisku zabranjenih sredstava, a prilikom pregledanja arhive doping proba – nađen je u krvi mnogih ruskih atletičara.

Melodijum je otkriven i u krvi čuvene ruske teniserke Marije Šarapove, koja je suspendovana na dvije godine, a koja je u svoju odbranu rekla kako joj je to prepisao ljekar zbog nedostatka magnezijma i sumnje na dijabetes.

Ubrzo su se na ruske sportiste obrušile i američke novine „Njujork tajms“, gdje je objavljen spisak svih korišćenih doping sredstava na Igrama u Sočiju 2014. U martu 2016. Državna duma usvojila je Zakon o visinama novčanih kazni za korišćenje dopinga, ali bez ikakvih diskvalifikacija.

S druge strane, treba razumjeti i sportske trenere i sportiste. Ranije je aktivni sportski period trajao tri do četiri mjeseca godišnje, a sad su intenzivnim naporima sportista izloženi osam do devet mjeseci. Suviše su visoki ulozi, a u današnje vrijeme plafon mogućnosti već je dostignut.

Prirodno, ljudski organizam mijenja se i adaptira na nove uslove, ali ipak, sve se svodi na igre sportskih ljekara (korišćenje sredstava) i antidoping komisije (otkrivanje preparata).

Godine 1993. Medicinska komisija Međunarodnog olimpijskog komiteta (MOK) zabranila je upotrebu dopinga različitih farmakoloških grupa preparata, poput narkotika; anabolika – steroida (hormonski preparati, testosteron); analgetika; diuretika (sredstva za izbacivanje vode iz organizma); peptidnih hormona i njihove sintetske zamjene (hormon rasta, insulin)…

Takođe, zabranjena je upotreba stimulatora (kofein, alkohol). Mnoga od ovih sredstava ulaze u sastav najobičnijeg dječijeg sirupa, čija je upotreba dozvoljena jedino klizačima i umjetničkim klizačima zbog vrlo čestih upala grla tokom treninga i takmičenja.

Adaltogene biljke – prirodni dopinzi

Nakon što je MOK zvanično zabranio korišćenje dopinga, sportski ljekari okrenuli su se prirodnim ljekovitim napicima bogatim vitaminima i mikroelementima, a posebno preparatima koji se brzo resorbuju u organizmu. Na cijeni je bilo ljekovito bilje koje je podržavalo rad srca, a u isto vrijeme nisu bili zabranjeni alkaloidi ovih biljaka. Tako se šezdesetih i sedamdesetih godina počelo s ispitivanjima adaptogenih preparata (ženšen, radiola, šišandra ili kinesko grožđe…).

Dopingovanje steroidima

Najčešće se koristi eritropoetin, koji se normalno stvara u ljudskom organizmu svakih 120 dana, a koji stimuliše nastanak novih ćelija eritrocita kao nosača hemoglobina, za koji se vežu četiri molekula kiseonika. Eritropoetin se kod odraslih stvara sekrecijom iz nadbubrežnih žlijezda, dok kod beba i djece nastaje u jetri.

Prvi skandal s korišćenjem elektropoetina izbio je na 54. takmičenju „Tur de Frans“, kad je engleski biciklista Tom Simpson vrelog ljetnjeg dana na žestokom 20. kilometru trke, u vrlo kratkom intervalu, dvaput pao s bicikla. Nakon drugog pada reanimacija nije uspjela, te je umro.

Kasnije se pokazalo da je u krvi imao enormne doze hormona eritropoetina, koji je bio uzrok porasta krvnih pritiska, toplotnog udara, srčane aritmije, gubitka svijesti i na kraju smrti. Do danas je eritropoetin nezamjenjivo doping sredstvo – ovaj hormon lako se izbacuje iz organizma, ali se lako i otkriva.

 „Šampionski doručak“

Drugi hormon koji se prirodno nalazi u muškom organizmu, a koji se veoma često koristi kao doping sredstvo – jeste testosteron. Popularno ga nazivaju i sredstvom za prave arijevce, budući da se počeo koristiti 1935, kada se njemačka sportska ekipa spremala za Olimpijske igre u Berlinu 1936. Naime, prethodno su njihovi ljekari utvrdili da pojačane doze testosterona podižu fizičku i snagu i izdržljivost. Testosteron su prepisivali nacistima.

On se lako apsorbuje u organizmu, a njemački ljekari ga te davne, 1935, nisu ubrizgavali sportistima u krv, već su ovi u hemijski dobijen preparat umakali hljeb i tako ga „jeli“ iz dana u dan. Takvi obroci brzo su stekli popularnost, te su kasnije nazvani „šampionski doručak“.

 „Nabildovana“ krv

Krvni autodoping (autohemotransfuzija) počeo se primjenjivati u Rusiji sedamdesetih godina. Pripreme za Olimpijske igre održavale su se na preko 3.000 nadmorske visine, gdje je vazduh veoma razrijeđen. Nakon tri do četiri nedjelje boravka na toj visini, on stimuliše sekreciju eritropoetina, te organizam dobija više kiseonika.

Pri laboratorijskim gasnim analizama krvi utvrđuje se tačna količina kiseonika, te se od sportista uzima 200 ml do 400 ml svježe venske krvi, koja se potom čuva u specijalnim frižiderima, da bi se pred sam start u areni vratila donatoru. Povišen nivo eritrocita, hemoglobina, a samim tim i kiseonika – omogućava mišićima sportiste veću snagu i izdržljivost.

Antidoping komisija može samo konstatovati ubod igle – i ništa više. Mnogo godina je ovakva vrsta dopinga bila praktično legalna, u krvi sportista nije se moglo dokazati prisustvo stranih materija (bjelančevina) sve do 1987, kad je autohematotransfuzija zvanično zabranjena.

 Geni – budućnost dopinga

S razvojem nauke, medicine i novih tehnologija – savremeni dopinzi postaju sve suroviji. Razrađene su metode genetskog dopinga, to jest naučnici su spremni da manipulišu  genima, te da u samu ćelijsku građu organizma unesu kodirane gene koji se aktiviraju u ciljanom momentu. Antidoping komisije tad bi bila potpuno onemogućena u svom radu. Ova se metoda još nije počela primjenjivati, mada… kako da znamo.

 Šta je doping

Sama riječ doping potiče iz engleskog jezika, a označava davanje narkotika. Termin se danas odnosi na grupe preparata koje se pod nadzorom ljekara i trenera prećutno daju sportistima. Doping sredstva dodatno stimulišu rad mozga i perifernog nervnog sistema, ubrzavaju lučenje hormona (rad endokrinog sistema) i poboljšavaju funkciju mišića.

Takođe, doping treba da bude što prirodniji, a opcije su da se već nalazi u organizmu, da se resorbuje u fiziološkim procesima, ili pak da se diureticima što prije izbaci iz orgnizma – ali da ne ostavi traga. Ukoliko ne zadovolji ovaj drugi zadatak, preparat se lako otkriva na doping probama u svim sportskim arenama, i prije samog starta

Višak muških hormona: Njemačke plivačice govorile muškim glasom

Testosteron je veoma popularan i dan-danas, a koristile su ga i žene – učesnice Istočne Njemačke na Olimpijadi u Montrealu 1976. godine. Ženska njemačka plivačka ekipa odnijela je sve medalje, ali novinarsku sumnju izazvale su plivačice tokom intervjua, jer su govorile mutiranim muškim glasom.

Na pitanje zašto tako govore, kapitenka tima odgovorila je da one nisu došle na olimpijske igre kako bi pjevale. Ovaj hormon sportisti i danas često koriste, naročito žene, ali zbog neumjerenih doza – neke su, osim snažnijih mišića dobile i muške sekundarne polne karakteristike, te izmjenjen glas.

Seks je najzdraviji način dopinga

Prirodni doping, koji ne može otkriti nijedna antidoping komisija, jeste aktivni seks. Naime, primjećeno je da on pomaže u postizanju boljih rezultata, ali samo kod žena. Primjena ove metode otpočela je šezdesetih godina u Rusiji.

Nakon ljubavne noći, atletičarke su imale povišen nivo hormona sreće – serotonina, a samim tim bile su i sposobnije da obaraju olimpijske rekorde na trkama. Kod muškaraca je, usljed fiziološke uloge i umora, takav način dopinga izazvao kontraefekat.

(aura.ba/arhiva magazina Aura)